નાયડુને કેમ જોઈએ છે લોકસભા સ્પીકરનું પદ? 25 વર્ષ પહેલા એક વોટથી પડી ગઈ હતી વાજપેયીની સરકાર

TDP's condition For NDA Support:  ભારતીય જનતા પાર્ટી (BJP) અને તેના સહયોગીઓએ NDAની બેઠકમાં જાહેરાત કરી છે કે નરેન્દ્ર મોદી ત્રીજી વખત દેશના વડાપ્રધાન બનશે. વડાપ્રધાન બન્યા બાદ નરેન્દ્ર મોદી માટે આ પદ પર રહેવા માટે સૌથી મહત્વની શરત એ છે કે એનડીએના બે સહયોગીઓ એટલે કે ચંદ્ર બાબુ નાયડુ અને નીતિશ કુમાર ભાજપ સાથે જ રહે. ચંદ્રબાબુ નાયડુની ટીડીપી દ્વારા સમર્થન મળવા પાછળની સૌથી મહત્વની શરત લોકસભા સ્પીકરનું પદ છે. એટલે કે ચંદ્રબાબુ નાયડુ ઈચ્છે છે કે સરકારના સમર્થનના બદલામાં તેમની પાર્ટીને કેન્દ્રીય કેબિનેટમાં સ્થાન મળવું જોઈએ એટલું જ નહીં, લોકસભા અધ્યક્ષનું પદ પણ તેમની પાર્ટી પાસે જ રહે.

ભાજપના લોકો ભાગ્યે જ ચંદ્રબાબુ નાયડુની પાર્ટીના ઈતિહાસને ભૂલી શક્યા હશે જેના લીધે ભાજપ નાયડુની પાર્ટીને લોકસભા સ્પીકરનું પદ આપવામાં ખચકાટ અનુભવી રહી છે અને એવી કઈ વાર્તા છે કે જેનું પુનરાવર્તન થશે તો નરેન્દ્ર મોદી વડાપ્રધાન પદ પર જ રહેશે એક મોટો પડકાર.

ચંદ્રાબાબુ નાયડુ સ્પીકર પદ પર કેમ અડગ છે?

NDAમાં રહેવા માટે અને નરેન્દ્ર મોદીને સતત ત્રીજી વખત વડાપ્રધાન બનાવવા માટે TDP શા માટે સ્પીકર પદ પોતાની પાસે રહે તેવું ઈચ્છે છે. આનો સીધો જવાબ છે સરકાર પર નિયંત્રણ. ચાલો સમજીએ કે આ નિયંત્રણ કેવી રીતે થશે. હવે એ વાત ચોક્કસ છે કે સરકાર ભાજપની નહીં પણ એનડીએની છે. એટલે કે નરેન્દ્ર મોદી હવે મહાગઠબંધનના વડાપ્રધાન છે. આવી સ્થિતિમાં, જો કોઈપણ સમયે ટીડીપી અથવા ચંદ્રબાબુ નાયડુનો અસ્વીકાર કરવામા આવે તો તે તુરંત પોતાનો ટેકો પાછો ખેંચી લેશે. અને સ્પીકર તરીકે નરેન્દ્ર મોદીને પોતાની બહુમતી સાબિત કરવા નિર્દેશ કરશે.

સ્પીકરને સભ્ય ગેરલાયક ઠેરવવાનો હક

આ સમયગાળા દરમિયાન, જો અન્ય પક્ષના કોઈપણ સાંસદ તરફેણમાં અથવા વિરુદ્ધમાં મત આપે, તો સ્પીકરને તે સભ્યને ગેરલાયક ઠેરવવાનો અધિકાર રહેશે. અવિશ્વાસની દરખાસ્તની સ્થિતિમાં, પક્ષોમાં વિભાજન થવું સ્વાભાવિક છે અને પક્ષપલટાના કારણે કોઈપણ સાંસદને ગેરલાયક ઠેરવવાનો અધિકાર ફક્ત સ્પીકર પાસે જ છે. જો સ્પીકર ઈચ્છે તો સંસદના સભ્યોને થોડા સમય માટે સસ્પેન્ડ કરીને ગૃહની સંખ્યાત્મક સંખ્યાને પણ પ્રભાવિત કરી શકે છે. તેથી, અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ દરમિયાન, સ્પીકરનું પદ સૌથી મહત્વપૂર્ણ બની જાય છે. અને જો ભવિષ્યમાં ક્યારેય આવી સ્થિતિ ઉભી થાય તો સત્તા ચંદ્રાબાબુ નાયડુના હાથમાં રહેવી જોઈએ, એટલા માટે તેઓ તેમની પાર્ટીમાં સ્પીકર પદ ઈચ્છે છે.

25 વર્ષ પહેલાં ભાજપ સાથે કેવી ગેમ રમાઈ હતી?

25 વર્ષ પહેલાં અટલ બિહારી વાજપેયી વિરુદ્ધ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ આવ્યો અને ગૃહમાં બહુમતી સાબિત કરવાની હતી. આ પ્રસ્તાવ પર મતદાન 17 એપ્રિલ 1999ના રોજ થવાનું હતું. ત્યારે વાજપેયીના ચાણક્ય તરીકે ઓળખાતા પ્રમોદ મહાજને અનુમાન લગાવ્યું હતું કે બહુમતી તેમની સાથે છે અને વાજપેયી તેમની ખુરશી બચાવશે. માયાવતી સરકારથી અલગ થઈ ગયા હતા. જયલલિતાએ ટેકો પાછો ખેંચી લેવાના કારણે જ આ સ્થિતિ સર્જાઈ હતી. નેશનલ કોન્ફરન્સના બાકીના સૈફુદ્દીન સોઝ પણ વાજપેયી સરકારની વિરુદ્ધ થઈ ગયા. તેમ છતાં વાજપેયી સરકાર પાસે બહુમતી હતી, પરંતુ જ્યારે કોંગ્રેસના અન્ય સાંસદ ગિરધર ગામંગને લોકસભામાં મતદાનનો અધિકાર મળ્યો ત્યારે રમત બદલાઈ ગઈ હતી.

25 વર્ષ પહેલા ટીડીપીના  સાંસદ સ્પીકર હતાં

ગિરધર ગામંગ કોંગ્રેસના સાંસદ હતા, પરંતુ તેઓ 17 ફેબ્રુઆરી 1999ના રોજ જ ઓડિશાના મુખ્યમંત્રી બન્યા હતા. પ્રમોદ મહાજનને એવી ગેરસમજ હતી કે ગિરધર ગામંગે સાંસદ પદેથી રાજીનામું આપી દીધું છે અને તેઓ માત્ર મુખ્યમંત્રી છે. કોંગ્રેસને યાદ આવ્યું કે તેમના મુખ્યમંત્રી પણ સાંસદ છે. તેથી લાંબા સમય સુધી સંસદની બહાર રહેલા ગિરધર ગામંગ 17 એપ્રિલે અચાનક લોકસભામાં પહોંચી ગયા અને તેમની હાજરીથી સત્તાધારી પક્ષમાં ખળભળાટ મચી ગયો હતો. મામલો લોકસભાના સ્પીકર સુધી પહોંચ્યો હતો. ચંદ્રબાબુ નાયડુની તેલુગુ દેશમ પાર્ટી (ટીડીપી)ના સાંસદ જીએમ બાલયોગી તે સમયે લોકસભાના સ્પીકર હતા.

જીએમ બાલયોગીએ તેમની સત્તાનો ઉપયોગ કરીને લોકસભાના તત્કાલિન મહાસચિવ એસ ગોપાલનને સ્લિપ સોંપી હતી. ગોપાલને તેના પર કંઈક લખ્યું અને તેને ટાઈપ કરવા મોકલ્યું. તે પેપરમાં જીએમ બાલયોગીએ ચુકાદો આપ્યો હતો કે ગિરધર ગામંગે તેના અંતરાત્માના આધારે મત આપવો જોઈએ. ગામંગે તેમના પક્ષની વાત સાંભળી અને વાજપેયી સરકાર વિરુદ્ધ મતદાન કર્યું. આ એક વોટ હતો જેના કારણે અટલ બિહારી વાજપેયીની સરકાર પડી. ત્યારબાદ સરકારની તરફેણમાં 269 મત અને વિરૂદ્ધમાં 270 મત નોંધાયા હતા.