ઝારખંડમાં ચૂંટણી જીતીને પણ કોંગ્રેસની સ્થિતિ જમ્મુ કાશ્મીર જેવી થઈ? સરકારમાં ભાગીદારીના ફાંફા

Congress Jharkhand: ઝારખંડ વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ઝારખંડ મુક્તિ મોરચા (JMM)ની આગેવાની હેઠળના ઈન્ડિયા બ્લોકને 56 વિધાનસભા બેઠકો પર જીત મળી છે. 81 સદસ્યોવાળી ઝારખંડ વિધાનસભામાં બહુમતી માટે જાદુઈ આંકડો 41 બેઠકોનો છે. મોટી જીત બાદ મુખ્યમંત્રી હેમંત સોરેને રાજ્યપાલ સાથે મુલાકાત કરીને સરકાર બનાવવાનો દાવો પણ રજૂ કરી દીધો છે. હેમંત સોરેન મુખ્યમંત્રી બનશે તેમાં કોઈ શંકા નથી, પરંતુ સરકારની તસવીર શું હશે? પરિણામ આવ્યાના ત્રણ દિવસ સુધી આ સ્પષ્ટ નથી. કોંગ્રેસ જેએમએમના નેતૃત્વવાળી સરકારમાં પાવરફુલ ભાગીદારીની ઈચ્છા રાખી રહી છે, પરંતુ તેના માટે ફાંફાં પડી રહ્યા છે.

હેમંત સોરેન સરકારમાં કોંગ્રેસે ડેપ્યુટી સીએમ પદ માગ્યું હતું

ઝારખંડની નવી હેમંત સોરેન સરકારમાં કોંગ્રેસે ડેપ્યુટી સીએમનું પદ માગ્યું હતું પરંતુ તેમાં વાત ન બની. JMMએ ડેપ્યુટી સીએમ પદ આપવાનો ઈનકાર કરી દીધો તો કોંગ્રેસ પાર્ટી ચાર મંત્રી પદની માગ પર આવી ગઈ. કોંગ્રેસ ચાર મંત્રી પદ માટે તોલમોલમાં વ્યસ્ત છે, પરંતુ ઝારખંડ વિધાનસભાની તાજેતરની તસવીર જોતા આ પણ મુશ્કેલ લાગી રહ્યું છે. કોંગ્રેસના નેતાઓ JMM સાથે વાટાઘાટો કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે, પરંતુ પાર્ટીની બાર્ગેન પાવરને જોતા એવી ચર્ચાએ જોર પકડ્યું છે કે, ઝારખંડમાં પણ કોંગ્રેસની સ્થિતિ જમ્મુ-કાશ્મીર જેવી થઈ ગઈ છે. હવે આવું કેમ કહેવામાં આવી રહ્યું છે તેન સમજતા પહેલા એ જાણવું જરૂરી છે કે જમ્મુ-કાશ્મીરમાં કોંગ્રેસની શું સ્થિતિ થઈ છે?

નેશનલ કોન્ફરન્સ 42 બેઠકો જીતીને સૌથી મોટી પાર્ટી તરીકે ઉભરી 

જમ્મુ અને કાશ્મીરની ચર્ચા એટલા માટે થઈ રહી છે કારણ કે ત્યાં સત્તાધારી ગઠબંધનની જીત બાદ વિધાનસભાની તસવીર કંઈક એવી બની કે, નેશનલ કોન્ફરન્સ હવે સરકાર બનાવવા અને ચલાવવા માટે કોંગ્રેસ પર નિર્ભર નથી રહી. પરિણામ એ આવ્યું કે તમામ પ્રયાસો છતાં કોંગ્રેસ સરકારની રચનાના દિવસ સુધી ઈચ્છિત કેબિનેટ બર્થ ન મેળવી શકી અને અંતે તેણે સરકારમાં સામેલ ન થઈને બહારથી સમર્થનનું એલાન કરી દીધું હતું. નેશનલ કોન્ફરન્સના નેતાઓએ પણ એવું કહી ચૂક્યા છે કે, કોંગ્રેસ સરકારમાં સામેલ નથી. જમ્મુ અને કાશ્મીર ચૂંટણીમાં નેશનલ કોન્ફરન્સ 42 બેઠકો જીતીને સૌથી મોટી પાર્ટી તરીકે ઉભરી આવી હતી, જ્યારે કોંગ્રેસના 6 ધારાસભ્યો જીત્યા હતા.

આ પણ વાંચો: જમ્મુ કાશ્મીરમાં NC-કોંગ્રેસ ગઠબંધનની સરકારને બહુમતી, PDPના સૂપડાં સાફ, જાણો ભાજપને કેટલી મળી બેઠક

લેફ્ટના એક અને આમ આદમી પાર્ટીના એક ધારાસભ્ય સાથે જ ચાર અપક્ષ ધારાસભ્યોના સમર્થનથી જ નેશનલ કોન્ફરન્સ નંબર ગેમમાં 48 બેઠકો પર પહોંચી ગઈ છે, જે એક જરૂરી જાદુઈ આંકડો પણ છે. જમ્મુ-કાશ્મીરમાં ઓમર અબ્દુલ્લા સરકારને કોંગ્રેસનું સમર્થન કે કોંગ્રેસ હવે તેના માટે જરૂરી કે મજબૂરી નથી રહી. નેશનલ કોન્ફરન્સે કોંગ્રેસ પરની તેની નિર્ભરતા ખતમ થઈ જવાનું પરિણામ એ આવ્યું કે ગ્રાન્ડ ઓલ્ડ પાર્ટીની બાર્ગેનિંગ પાવર નબળો પડ્યો અને તેણે ચૂંટણી પહેલા ગઠબંધન છતાં સરકારને બહારથી સમર્થનનું એલાન કરવું પડ્યું છે. 

ઝારખંડમાં કેવા છે વિધાનસભાના સમીકરણો  

જો આપણે ઝારખંડ વિધાનસભાની વર્તમાન તસવીર જોઈએ તો રાજ્યમાં ઈન્ડિયા બ્લોકની આગેવાની કરી રહેલી JMM પાસે 34 ધારાસભ્યો છે. 16 ધારાસભ્યો સાથે કોંગ્રેસ બેઠકોની દ્રષ્ટિએ ગઠબંધનમાં બીજા નંબરની પાર્ટી છે. લાલુ યાદવની આગેવાની હેઠળની રાષ્ટ્રીય જનતા દળ ચાર બેઠકો પર જીત સાથે ત્રીજી વાત અને સીપીઆઈ (ML) બે બેઠકો જીતીને ચોથો મોટો ઘટક પક્ષ છે. ઈન્ડિયા બ્લોકને કુલ 56 બેઠકો પર જીત મળી છે અને જો આ સંખ્યામાંથી કોંગ્રેસના 16 ધારાસભ્યો બાદ કરવામાં આવે તો પણ સત્તાધારી ગઠબંધન પાસે 40 ધારાસભ્યોનું સમર્થન છે, જે બહુમતીના આંકડા કરતા માત્ર એક ઓછું છે.