'બાબા સાહેબે કહ્યું હતું કે ભાઈચારો એ ધર્મ છે', મોહન ભાગવતે સનાતન ધર્મ અંગે આપ્યું નિવેદન

Republic Day 2025: પ્રજાસત્તાક દિવસ નિમિત્તે RSS સરસંઘચાલક ડૉ. મોહન ભાગવતે ભિવંડીમાં ધ્વજ ફરકાવ્યો. તેમણે પોતાના ભાષણમાં ધર્મની વ્યાખ્યા આપી છે. આ દરમિયાન તેમણે બાબા સાહેબ આંબેડકરના નામનો ઉલ્લેખ કર્યો અને ધ્વજ ફરકાવવાની સાથે સનાતન ધર્મનું મહત્ત્વ પણ સમજાવ્યું.

આરએસએસ વડાએ કહ્યું કે, 'ધ્વજ ફરકાવવાનો સંદેશ એ છે કે જો આપણે આપણા દેશને સમૃદ્ધ બનાવવા માંગતા હોઈએ તો આપણે ભક્તિ અને જ્ઞાનથી કામ કરવું પડશે. આપણા દેશના રાષ્ટ્ર ધ્વજના કેન્દ્રમાં ધમ્મ ચક્ર, ધર્મ છે. ધર્મનો અર્થ પૂજા અને પ્રાર્થના પણ થાય છે, પરંતુ આ એ જ ધર્મ નથી. પૂજા કરવી એટલે ધર્મનું પાલન કરવું. રાષ્ટ્રીય પરિસ્થિતિ અનુસાર આ બાબતો બદલવી જોઈએ અને બદલાતી રહે છે.'

મોહન ભાગવતે આંબેડકર અંગે શું કહ્યું?

મોહન ભાગવતે સનાતન ધર્મ અંગે કહ્યું કે, 'સનાતન ધર્મ શું છે? તો ડૉ. બાબા સાહેબ આંબેડકરે સંસદમાં બંધારણ રજૂ કરતી વખતે પોતાના ભાષણમાં ધર્મ શબ્દને એક વાક્યમાં વ્યાખ્યાયિત કર્યો. આંબેડકરે કહ્યું છે કે ભાઈચારો એ ધર્મ છે. આપણો સમાજ સદ્ભાવનાના પાયા પર ઊભો છે. આપણો ધર્મ કહે છે કે વિવિધતા એ કુદરતની ભેટ છે.'

મોહન ભાગવતે કહ્યું છે કે, 'તમારે તમારા મહત્ત્વનું રક્ષણ કરવું જોઈએ, પરંતુ દેશની એકતા જાળવી રાખવી જોઈએ. આપણે અન્ય દેશોમાં વિવિધતા સાથે ચર્ચાઓ જોઈએ છીએ. પરંતુ ભારતનો મૂળ સ્વભાવ વિવિધતામાં એકતા છે.'

'સામાજિક પ્રયાસોથી દેશ મહાન બને છે'

મોહન ભાગવતે કહ્યું હતું કે, 'જો તમે ખુશ છો અને ઘરમાં દુઃખ છે તો તમે ખુશ રહી શકતા નથી. આ જ વ્યાખ્યા ગામડાં, શહેરો અને રાજ્યોને પણ લાગુ પડે છે. જો કોઈ રાજ્ય નાખુશ હોય તો કોઈ પણ દેશ ખુશ ન રહી શકે. આપણી પાસે એવા લોકો છે જે કહે છે કે જો વ્યક્તિએ મોટું બનવું હોય તો તેને સ્વતંત્રતાની જરૂર છે, તેને સમાનતાની જરૂર છે, પણ જ્યારે ભાઈચારો વધશે તો આવું ક્યારે થશે?'

'આપણા રાષ્ટ્રધ્વજમાં રહેલું ધમ્મચક્ર એ આપણો ધર્મ છે'

સરસંઘચાલક મોહન ભાગવતે પણ કહ્યું છે કે, 'વ્યક્તિ ત્યારે જ પ્રગતિ કરે છે જ્યારે તે ભાઈચારો જાળવી રાખે છે. આપણા રાષ્ટ્રધ્વજમાં રહેલું ધમ્મચક્ર એ આપણો ધર્મ છે. તે ચક્ર બધા માટે સમાનતા અને ભાઈચારોનો સંદેશ આપી રહ્યું છે. તે વર્તુળ બધા માટે સ્વતંત્રતાનો સંદેશ આપે છે. આપણે આ બાબતો ધ્યાનમાં રાખવી પડશે. કોઈ પણ રાષ્ટ્ર ફક્ત પ્રયાસોથી વિકાસ પામતો નથી. સમાજ પ્રયત્નો કરે છે તેથી જ દેશ મહાન બને છે.'

'દુનિયાએ ભારતની શક્તિ જોઈ છે'

મોહન ભાગવતે કહ્યું કે, 'આખી દુનિયા વિચારતી હતી કે જ્યારે આપણે સ્વતંત્ર થઈશું ત્યારે ભારતનું શું થશે, તેઓ ગુલામીમાં રહેવા ટેવાઈ ગયા છે. આપણે આપણા પર થયેલા હુમલાઓ સહ્યા, પણ આપણે આ પરિસ્થિતિમાંથી બહાર આવ્યા. જ્યારે આપણે 1971માં યુદ્ધ જીત્યું, ત્યારે આખી દુનિયા આપણને આદરથી જોવા લાગી. મોહન જ્યારે પોખરણ 1 અને પોખરણ 2 બન્યા ત્યારે આપણા દેશની દુનિયામાં ચર્ચા થઈ હતી.'