કોઈ બીજા દેશનો નેતા ભારતમાં ગુનો કરે તો શું તેને જેલ થઈ શકે? જાણી લો જવાબ

Indian Constitution in the crime of a political leader : ભારત સાંસ્કૃતિક વિવિધતાઓ ધરાવતો દુનિયાનો સૌથી મોટું લોકશાહી તંત્ર ધરાવતો દેશ છે. અને અહીંના કાયદા તમામ નાગરિકો અને વિદેશી વ્યક્તિઓને સમાન રીતે લાગુ પડે છે. ત્યારે હવે પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે જો કોઈ અન્ય દેશનો નેતા ભારતમાં આવીને ગુનો કરે તો શું તેને ભારતીય કાયદા પ્રમાણે સજા થઈ શકે છે? આપવામાં આવશે? આ પ્રશ્નનો જવાબ જાણવા માટે આપણે આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદા અને રાજદ્વારી પ્રતિરક્ષાના સિદ્ધાંતને સમજવો પડશે.

રાજદ્વારી પ્રતિરક્ષા શું છે?

રાજદ્વારી પ્રતિરક્ષા એ એક આંતરરાષ્ટ્રીય કાનૂની સિદ્ધાંત છે, જે વિદેશી રાજ્યોના રાજદ્વારીઓને યજમાન દેશના કાયદાઓથી રક્ષણ આપે છે. તેનો ઉદ્દેશ્ય રાજદ્વારી સંબંધોને યોગ્ય રીતે ચલાવવાનો છે. રાજદ્વારી પ્રતિરક્ષા હેઠળ રાજદ્વારીઓની ધરપકડ કરી શકાતી નથી, ન તો તેમના નિવાસ સ્થાને એટલે કે તેઓ જ્યાં રહે છે, તેની શોધ કરી શકાતી નથી.

આ પણ વાંચો : એર ઈન્ડિયાના મુસાફરો રઝળી પડ્યા, જયપુરમાં પાયલોટ જતો રહ્યો અને ફૂકેતમાં ખામી સર્જાઈ

આ સંપૂર્ણ રીતે એ વાત પર નિર્ભર છે કે, તે વ્યક્તિએ કઈ સ્થિતિમાં ભારત આવ્યો છે તેના પર નિર્ભર છે. જો તેઓ રાજકારણી તરીકે ભારત આવ્યા છે, તો તેમને રાજદ્વારી ઈમ્યુનિટી મળશે, પરંતુ જો તેઓ ખાનગી મુલાકાતે આવ્યા છે તો તેમને રાજદ્વારી ઈમ્યુનિટી નહીં મળે.

જો કોઈ વિદેશી નેતા ભારતમાં ગુનો કરે તો શું થશે?

રાજદ્વારી પ્રતિરક્ષા: જો કોઈ વિદેશી નેતા રાજદ્વારી પ્રતિરક્ષાનો લાભ ઉઠાવી રહ્યો છે તો તેને ભારતમાં ધરપકડ કરી શકાતી નથી. જો કે, ભારત સરકાર તે દેશમાંથી તેના પ્રત્યાર્પણની વિનંતી કરી શકે છે.

પ્રત્યાર્પણ: પ્રત્યાર્પણનો અર્થ એવો છે કે, એક દેશ બીજા દેશને ગુનેગારને સોંપે છે, જેથી તેના પર કાર્યવાહી થઈ શકે. જો વિદેશી નેતા રાજદ્વારી ઈમ્યુનિટીનો લાભ ન ઉઠાવી રહ્યો હોય તો ભારત સરકાર તે દેશમાંથી તેના પ્રત્યાર્પણની વિનંતી કરી શકે છે.

આંતરરાષ્ટ્રીય દબાણ: ભારત સરકાર તે વિદેશી નેતાને ભારતને સોંપવા માટે આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાય પર દબાણ લાવી શકે છે.

આ પણ વાંચો : મણિપુરમાં ભારેલો અગ્નિ! મૈતેઈ સંગઠનોએ NDAનો પ્રસ્તાવ ફગાવ્યો, કહ્યું- '24 કલાકમાં...'

ભારતમાં પ્રત્યાર્પણ માટેનો કાયદો

ભારતમાં પ્રત્યાર્પણ માટે કાયદો બનેલો છે. ભારતની અનેક દેશો સાથે પ્રત્યાર્પણ સંધિઓ પણ થયેલી છે. આ સંધિઓ હેઠળ બંને દેશો એક બીજાના દેશમાં આચરવામાં આવેલા ગુનાઓ માટે ફરાર ગુનેગારોને એકબીજાને સોંપવા માટે સંમત થાય છે.

આવા કિસ્સાઓમાં બંને દેશો વચ્ચેના રાજકીય સંબંધો મહત્ત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. જો કે, પ્રત્યાર્પણ પ્રક્રિયા લાંબી અને જટિલ હોય છે. પરંતુ તેમાં બંને દેશોએ પોતાના રાષ્ટ્રીય હિતોને ધ્યાનમાં રાખવા જરુરી છે.