ભંગારમાંથી બનાવેલા શિલ્પો અંગે રાજમાતાની ટીકા બાદ વડોદરા કોર્પોરેશને શિલ્પો હટાવ્યા: ગેંડાનું શિલ્પ હટાવતા શિલ્પકારો નારાજ

Vadodara Genda Circle : વડોદરા શહેરમાં ઠેર-ઠેર સર્કલ પર ભંગારમાંથી બનાવેલી અલગ અલગ પ્રતિકૃતિઓના શિલ્પ મૂકવામાં આવ્યા હતા. જે અંગે થોડા સમય પહેલા વિધાનસભાના દંડક બાલકૃષ્ણ શુક્લની ટીમ વડોદરા દ્વારા તજજ્ઞોની બોલાવવામાં આવેલી બેઠકમાં વડોદરાના રાજમાતા શુભાંગીની દેવી ગાયકવાડે ભંગારમાંથી બનાવેલા શિલ્પોથી વડોદરાની ઓળખ અંગે ગંભીર ટીકા કરી હતી. તે બાદ કોર્પોરેશન દ્વારા એક પછી એક આ પ્રકારના શિલ્પો હટાવવાની કામગીરી શરૂ થઈ છે. તો બીજી બાજુ હવે શિલ્પકારો દ્વારા તાજેતરમાં ગેંડા સર્કલનો 1970 માં ભંગારમાંથી બનાવેલો ગેંડો હટાવી દેવામાં આવતા સોશિયલ મીડિયા પર વિરોધ શરૂ થયો છે. 

ગેંડા સર્કલનું ભવ્ય જાજરમાન જૂનું ગેંડાનું શિલ્પ વડોદરા કોર્પોરેશન દ્વારા દૂર કરવામાં આવ્યું અને તેની જગ્યા પર નવો ગેંડાની પ્રતિકૃતિ મૂકવામાં આવી છે. જેથી શિલ્પકારોમાં ભારે નારાજગી શરૂ થઈ છે અને કેટલાક કલાકારોએ સોશિયલ મીડિયા પર લોકોને જુના ગેંડાનું શિલ્પ યોગ્ય હતું કે હાલમાં નવા ગેંડાનું શિલ્પ યોગ્ય છે. તે અંગે કોમેન્ટ કરવા ઝુંબેશ શરૂ કરી છે. 

વડોદરાના કલાકારોએ જુના ગેંડાનું શિલ્પ બનાવનાર જાણીતા શિલ્પકાર હાલ હૈદરાબાદમાં રહે છે. નરોત્તમ લુહાર દ્વારા ખેદ વ્યક્ત કરવામાં આવ્યો તેની પણ માહિતી રજૂ કરી છે. ગેંડો સયાજી આયર્ન એન્ડ એન્જિનિયરિંગ કંપની લિમિટેડના પ્લાન્ટમાંથી સ્ક્રેપ સાથે બનાવવામાં આવ્યો હતો, જેના સ્થાપક ઈન્દુભાઈ પટેલે 1970 ના દાયકામાં શિલ્પ બનાવવાનું કામ કર્યું હતું. નરોત્તમ લુહાર તરીકે જાણીતા શિલ્પકાર નરોત્તમદાસ કાવૈયાએ ગેંડાનો આકાર લીધા પછી લગભગ ત્રણ ટન વજનના ભંગારના ટુકડાને કાળજી પૂર્વક વેલ્ડિંગ કરીને બનાવ્યું હતું.

 "જ્યારે નરોત્તમભાઈ લુહારે ઇન્દુભાઇને સૂચન કર્યું હતું કે આપણે ગેંડો બનાવવો જોઈએ, ત્યારે ઈન્દુભાઈ આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયા. તેમણે કહ્યું કે ગેંડો શા માટે બનાવવો કારણ કે તે આળસુ પ્રાણી જેવો દેખાતો હતો. પરંતુ નરોત્તમભાઈએ ધ્યાન દોર્યું કે તે ઘાતકી બળ છે અને જ્યારે જરૂર પડે ત્યારે ખૂબ જ આક્રમક છે. કાચા ઉપરાંત શક્તિ, મને તેની ત્વચા બખ્તર જેવી તાકાત છે. કલાકારોએ જાણીતા શિલ્પકાર નરોત્તમભાઈ લુહાર દ્વારા દુઃખ વ્યક્ત કર્યું તેની માહિતી રજૂ કરતા જણાવ્યું છે કે, જ્યારે તેમણે શિલ્પ પર કામ શરૂ કર્યું, ગેંડો દેશમાં તેના પ્રકારનું પ્રથમ શિલ્પ છે. "તેની સ્થિતિ વિશે સાંભળીને દુઃખ થયું છે. જો તેઓ તેની સંભાળ ન લઈ શકે.

શિલ્પકારોએ સોશિયલ મીડિયા પર નરોત્તમ ભાઈ લુહારની પ્રતિક્રિયા રજુ કરી જણાવ્યું છે કે જુના ગેંડાને હટાવી નવા ગેંડાને જોઈને ખૂબ જ દુઃખ થાય છે કે શહેરી વિકાસના નામે કોર્પોરેશનએ મોટા ભાગના ભવ્ય શિલ્પોને હટાવી દીધા છે જેનું મહાન સૌંદર્યલક્ષી મૂલ્ય હતું અને વિસ્તાર તેમજ શહેરની ઓળખ હતી. તે એક કલાત્મક ઓળખ હતી અને સીમાચિહ્નો પણ. કલા અને સંસ્કૃતિનું પ્રતિનિધિત્વ જે આપણા પ્રતિષ્ઠિત કલાકારો દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું હતું અથવા ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું હતું. 

જો VMC ઈચ્છે તો કેટલાક નિષ્ણાતોના માર્ગદર્શન હેઠળ આ તમામ ભવ્ય જૂના શિલ્પોનું નવીનીકરણ અને પુનઃસ્થાપન થઈ શક્યું હોત. ગેંડાના શિલ્પને હટાવવા પાછળનું કારણ એ હતું કે તેને કાટ લાગ્યો હતો અને આ રીતે તેને દૂર કરવામાં આવ્યો હતો. અને એક ઉલ્લેખ છે કે હરણી સ્કલ્પચર પાર્કમાં ગેંડાનું શિલ્પ પાછું સ્થાપિત કરવામાં આવશે. પરંતુ કરુણ વાસ્તવિકતા એ છે કે.... ફતેગંજ ફ્લાયઓવર નીચેથી વડનું શિલ્પ, ઓપી રોડ પરથી રોકસ્ટાર શિલ્પ, અને બીજા ઘણા શિલ્પો જે સ્કલ્પચર પાર્કમાં ભંગાર સામગ્રી દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવ્યા હતા તે હવે ભંગારની જેમ એક બાજુએ મૂકી દેવામાં આવ્યા છે, ક્ષતિગ્રસ્ત છે અને બનવાની રાહ જોઈ રહ્યા છે. હરણી સ્કલ્પચર પાર્કમાં ખંડેર, અહીં કોઈને તેમની કાળજી લેવા, તેમનું નવીનીકરણ કરવામાં અને તેમને ફરીથી ઇન્સ્ટોલ કરવામાં કોઈ રસ નથી.