ત્રિપુરાના કદ જેટલો દેશ! હમાસના સકંજાથી બંધકોને મુક્ત કરાવવા US-UK માટે બન્યું 'આશાનું કિરણ'

Israel-Hamas War: જ્યારે હમાસ સંગઠને 7 ઑક્ટોબરના રોજ ઈઝરાયેલ પર હુમલો કર્યો, ત્યારે તેમણે માત્ર ઈઝરાયલીઓને જ માર્યા ન હતા પરંતુ લોકોનું અપહરણ પણ કર્યું હતું. ખરેખર હમાસ (Hamas) ના આતંકીઓ ગાઝાપટ્ટી (Gaza Stip) નજીક આયોજિત સંગીત સમારોહમાં પેરાગ્લાઈડરનો ઉપયોગ કરીને ઉતર્યા હતા.  અહીં ગોળીબાર કર્યો અને પછી લોકોનું અપહરણ કરીને તેમને ગાઝા પટ્ટીમાં લઈ ગયા. અપહરણ કરાયેલા લોકોમાં અમેરિકા, બ્રિટન, કેનેડા જેવા દેશોના નાગરિકો પણ સામેલ હોવાથી સમગ્ર વિશ્વની ચિંતા વધી ગઈ છે.

હમાસે કર્યો છે મોટો દાવો 

હમાસે એવો પણ દાવો કર્યો છે કે તેણે લગભગ 250 ઈઝરાયેલી અને વિદેશી નાગરિકોનું અપહરણ કર્યું છે. તે કહે છે કે આ લોકોને ત્યારે જ મુક્ત કરશે જ્યારે ઇઝરાયેલમાં જેલમાં કેદ પેલેસ્ટિની અને ગાઝાના નાગરિકોને મુક્ત કરવામાં આવશે. જો કે માનવતાના ધોરણે હમાસે તાજેતરમાં બે અમેરિકન નાગરિકોને પણ મુક્ત કર્યા છે. પરંતુ એક દેશે અપહરણ કરાયેલા લોકોને છોડાવવામાં મોટી ભૂમિકા ભજવી છે. આ દેશને કારણે જ અમેરિકા તેના નાગરિકો મેળવી શક્યું છે.

મુક્ત કરાયેલા કેદીઓને મુક્ત કરવામાં કયા દેશની ભૂમિકા હતી?

ખરેખર આપણે જે દેશની વાત કરી રહ્યા છીએ તે કતાર છે. ગલ્ફ કન્ટ્રીમાં હાજરી ધરાવતો આ નાનો મુસ્લિમ બહુમતી ધરાવતો દેશ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં વિશ્વ મંચ પર ઝડપથી ઉભરી આવ્યો છે. કતારે (Qatar and Hamas) પોતે હમાસ સંગઠન સાથે વાત કરી અને અમેરિકન નાગરિકોને મુક્ત કરાવ્યા. આવી સ્થિતિમાં હવે બ્રિટન અને કેનેડા જેવા પશ્ચિમી દેશો કતાર તરફ મીટ માંડીને બેઠા છે અને તેને ગાઝા પટ્ટીમાં પોતાના નાગરિકોને હમાસની કેદમાંથી મુક્ત કરવા વિનંતી કરી રહ્યા છે.

ફ્રાન્સ અને બ્રિટને પણ હવે આશા 

ફ્રાન્સના રાષ્ટ્રપતિ ઈમેન્યુઅલ મેક્રોં અને બ્રિટિશ વડાપ્રધાન ઋષિ સુનકે પણ અમેરિકન નાગરિકોની મુક્તિમાં મદદ કરવા બદલ કતારનો આભાર માન્યો છે. કતાર ભલે વિશ્વના સૌથી નાના દેશોમાંથી એક હોય, પરંતુ તેણે વૈશ્વિક રાજકારણમાં તેની ભૂમિકા દિવસેને દિવસે વધારી છે. જો કતારના કદની વાત કરીએ તો તે ભારતના ત્રિપુરા રાજ્ય જેટલું જ કદ ધરાવે છે. કતારનો વિસ્તાર 11,571 km² છે, જ્યારે ભારતના ત્રિપુરા રાજ્યનો વિસ્તાર 10,486 km² છે.

કયા દેશોએ કતાર પાસે મદદ માંગી?

બે અમેરિકન નાગરિકો હમાસની કેદમાંથી મુક્ત થયા હોવા છતાં તેના કેટલાક નાગરિકો હજુ પણ ગાઝામાં કેદ છે. એ જ રીતે બ્રિટન અને કેનેડાના નાગરિકો પણ હમાસની કેદમાં છે. આ જ કારણ છે કે જ્યારે બ્રિટિશ વડાપ્રધાન સુનક ઇઝરાયેલ ગયા હતા, ત્યારે તેઓ આ ખાડીના દેશમાં પણ ગયા હતા અને કતારના શેખ તમીમ બિન હામિદ અલ થાનીને મળ્યા હતા અને તેમના નાગરિકોને પણ મુક્ત કરાવવા અપીલ કરી હતી. અમેરિકાએ તેના બાકીના નાગરિકોની મુક્તિ માટે કતાર પાસે પણ મદદ માંગી છે.

કેનેડાએ પણ કરી જાહેરાત 

કેનેડાએ પણ જાહેરાત કરી છે કે તે કતાર સાથે વાટાઘાટો કરવા જઈ રહ્યું છે, જેથી તેના નાગરિકોને હમાસની કેદમાંથી મુક્ત કરી શકાય. કેનેડાના વડાપ્રધાન જસ્ટિન ટ્રુડોએ શનિવારે કહ્યું હતું કે કેનેડા હમાસ દ્વારા બંધક બનાવવામાં આવેલા લોકોની મુક્તિ માટે કતાર સાથે કામ કરવાનું ચાલુ રાખશે. અન્ય પશ્ચિમી દેશો પણ આવું જ કરી રહ્યા છે. 

કતાર કેવી રીતે હમાસની કેદમાંથી બંધકોને મુક્ત કરાવામાં સક્ષમ છે?

અહેવાલ મુજબ કતાર પાસે મોટા પ્રમાણમાં ઓઈલ અને ગેસનો ભંડાર છે. તેનાથી તેણે જે પૈસા કમાયા છે તેનો ઉપયોગ તેણે પોતાની તાકાત વધારવામાં કર્યો છે. કતારનું અલ-જઝીરા નેટવર્ક વિશ્વભરમાં પ્રખ્યાત છે. તેની મદદથી તે પોતાની સોફ્ટ પાવર દુનિયા સુધી પહોંચાડે છે. તેણે તાજેતરના વર્ષોમાં પશ્ચિમી દેશો સાથે તેના રાજદ્વારી સંબંધો વધાર્યા છે. કતાર તેની વિદેશ નીતિ પર પણ સતત કામ કરી રહ્યું છે. કતારે તાજેતરમાં ફિફા વર્લ્ડ કપનું પણ આયોજન કર્યું હતું. કતારમાં હમાસનું રાજકીય કાર્યાલય પણ છે. હમાસનો વડો ઈસ્માઈલ હનાયા પણ રાજધાની દોહામાં રહે છે. હમાસનું રાજકીય કાર્યાલય 2012માં ખોલવામાં આવ્યું હતું. આ ઓફિસ દ્વારા જ કતાર હમાસ સાથે સંબંધો જાળવી રાખે છે. જો કોઈપણ દેશ હમાસ સાથે સત્તાવાર રીતે વાતચીત કરવા માંગે છે, તો તેઓ કતારમાં આ કાર્યાલય દ્વારા જ વાતચીત કરવા સક્ષમ છે. કતાર પોતે અહીંથી વાત કરી રહ્યું છે અને કેદીઓને મુક્ત કરાવી રહ્યું છે.