પાકિસ્તાનની ટ્રેન હાઈજેક કરીને બલૂચ આર્મી કઈ ડીલ કરવા માગે છે? સેના સાથે સીધો મુકાબલો શા માટે? જાણો

Pakistan Train Hijack: બલુચિસ્તાનમાં ચાલી રહેલા આંદોલને ફરી એકવાર આતંકવાદનું સ્વરૂપ ધારણ કર્યું છે. બલૂચ લિબરેશન આર્મી (BLA) એ પાકિસ્તાનની જાફર એક્સપ્રેસ ટ્રેનને હાઈજેક કરી છે. રેલવે ટ્રેક પર બ્લાસ્ટ કરીને ટ્રેન અટકાવી હતી. જેમાં પાકિસ્તાની સેના, પોલીસ અને ISIના અધિકારીઓ સહિત 182 સૈનિકોને બંધક બનાવ્યા છે. જે દરમિયાન અથડામણમાં 20 પાકિસ્તાની સેનાના સૈનિકો અને 3 બલૂચ આર્મી આતંકવાદીઓ માર્યા ગયા છે. આ ઘટનાએ પાકિસ્તાન સરકાર અને સેના માટે ગંભીર સંકટ ઊભું કર્યું છે. BLAની મુખ્ય માંગ ચીન-પાકિસ્તાન આર્થિક કોરિડોર (CPEC) બંધ કરવાની છે, ત્યારે વિગતવાર જાણો કે, બલૂચ આર્મી કયા મુદ્દાઓને લઈને પાકિસ્તાન સાથે ડીલ કરવા માગે છે.

બલૂચ આર્મી શું ઇચ્છે છે?

બલુચિસ્તાનમાં લાંબા સમયથી અલગતાવાદી ચળવળ ચાલી રહી છે. BLA આ પ્રદેશની સ્વાયત્તતા માટે અને ચીની રોકાણ સામે લડી રહ્યું છે. તેમનું માનવું છે કે CPEC પ્રોજેક્ટ બલુચિસ્તાનના સંસાધનોનું શોષણ કરી રહ્યો છે, જ્યારે સ્થાનિક લોકોને તેનો કોઈ લાભ મળી રહ્યો નથી. ત્યારે ચીને ગ્વાદર બંદર સહિત ઘણા મોટા માળખાકીય પ્રોજેક્ટ્સમાં પણ રોકાણ કર્યું છે, જેના કારણે બલૂચ લોકોનો અસંતોષ વધી રહ્યો છે. ગ્વાદરમાં પ્રવેશવા માટે સ્થાનિક નાગરિકોએ ખાસ પરવાનગી લેવી પડે છે. એટલું જ નહીં, ત્યાંના લોકોને માછીમારી કરવા પર પણ પ્રતિબંધ છે, જેના કારણે ત્યાં રહેતા લોકોની આજીવિકા પર ભારે અસર પડી છે.

CPEC સામે બલૂચ આર્મીનો રોષ

ચીન-પાકિસ્તાન આર્થિક કોરિડોર (CPEC) પાકિસ્તાન માટે એક મહત્વાકાંક્ષી પ્રોજેક્ટ છે, પરંતુ તે બલુચિસ્તાન માટે એક નવી સમસ્યા બની ગયો છે. બલૂચ નેતાઓનો આરોપ છે કે આ પ્રોજેક્ટથી સ્થાનિક લોકોને કોઈ ફાયદો નથી મળી રહ્યો, પરંતુ તેમની જમીન, પાણી અને સંસાધનો પર ચીનનું નિયંત્રણ વધી રહ્યું છે. ગ્વાદર બંદર ચીન માટે વિકસાવવામાં આવી રહ્યું છે, પરંતુ તેના કારણે સ્થાનિક બલૂચ માછીમારોએ પોતાની નોકરી ગુમાવી દીધી છે.

બલુચિસ્તાન પાકિસ્તાનનો સૌથી મોટો પ્રાંત છે અને તેમાં કુદરતી ગેસ, તાંબુ, કોલસો અને સોનાનો વિશાળ ભંડાર છે. પરંતુ સ્થાનિક બલૂચ લોકોને આ સંસાધનોનો ઉપયોગ કરવાનો અધિકાર આપવામાં આવી રહ્યો નથી. આ જ કારણ છે કે BLA અને અન્ય અલગતાવાદી જૂથો પાકિસ્તાન સરકાર અને સેના સામે સતત લડી રહ્યા છે.

આ પણ વાંચો: પાકિસ્તાનમાં ટ્રેન હાઇજેક: 182 લોકો 6 કલાકથી બંધક, 20 પાક. સૈનિકો માર્યા ગયા હોવાનો BLAનો દાવો

બલુચિસ્તાનમાં લોકો અચાનક ગાયબ થઈ રહ્યા છે

સંયુક્ત રાષ્ટ્ર (યુએન) અને વિવિધ માનવાધિકાર સંગઠનોના અહેવાલો અનુસાર, બલુચિસ્તાનમાં હજારો લોકોને બળજબરીથી ગુમ કરવામાં આવ્યા છે. યુએન અનુસાર, જાન્યુઆરી 2024 સુધીમાં 2011થી પાકિસ્તાનમાં બળજબરીથી ગુમ થવાના 10,078 કેસ નોંધાયા છે, જેમાંથી 2,752 કેસ ફક્ત બલુચિસ્તાનમાંથી છે.

જ્યારે વોઇસ ફોર બલોચ મિસિંગ પર્સન્સ (VBMP) સંગઠનનો દાવો છે કે 2001 થી 2017 વચ્ચે લગભગ 5,228 બલોચ લોકો ગુમ થયા છે. પાકિસ્તાનની સેના અને ગુપ્તચર એજન્સીઓ પર આ ગુમ થયેલા લોકોનું બળજબરીથી અપહરણ અને હત્યા કરવાનો આરોપ છે.

પાકિસ્તાની સેના સાથે સીધો મુકાબલો શા માટે?

BLA અને અન્ય બલૂચ આતંકવાદી સંગઠનો માને છે કે પાકિસ્તાની સેના તેમની સામે દમનકારી નીતિ અપનાવી રહી છે. સેના પર બલૂચ લોકોનો અવાજ દબાવવા માટે બળજબરીથી ધરપકડ, હત્યા અને ત્રાસ આપવાનો આરોપ છે. આ જ કારણ છે કે હવે બલૂચ સંગઠનોએ પણ સીધો મુકાબલો કરવાનો નિર્ણય લીધો છે.

તાજેતરમાં, પાકિસ્તાનના અર્થતંત્ર અને રાજકારણમાં અસ્થિરતા વચ્ચે, BLA અને અન્ય અલગતાવાદી જૂથોએ સૈન્ય પર હુમલાઓની સંખ્યામાં વધારો કર્યો છે. બલુચિસ્તાનમાં અનેક આત્મઘાતી હુમલા અને સુરક્ષા ચોકીઓ પર હુમલા થયા છે, જેમાં મોટી સંખ્યામાં પાકિસ્તાની સૈનિકો માર્યા ગયા છે.

ગ્વાદર બંદર સાથે જોડાણ જોડાયેલું છે

ગ્વાદર બંદર વ્યૂહાત્મક રીતે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. તે ચીનના બેલ્ટ એન્ડ રોડ ઇનિશિયેટિવ (BRI) પ્રોજેક્ટનો મુખ્ય ભાગ છે, જેના દ્વારા ચીન તેના વેપાર અને ઉર્જા પુરવઠાને સુરક્ષિત કરવા માંગે છે. આ બંદર દ્વારા, ચીન ખાડી દેશોમાંથી ક્રૂડ ઓઇલ અને અન્ય વેપાર માલ સીધા તેના શિનજિયાંગ પ્રાંતમાં પરિવહન કરી શકે છે.

આ પણ વાંચો: સીરિયામાં આક્રમક હિંસા, ચાર દિવસમાં 1000થી વધુના મોત, અસદના સમર્થકોની મહિલાઓ પર કરાયો જુલમ

પરંતુ બલૂચ રાષ્ટ્રવાદીઓનું કહેવું છે કે ગ્વાદરમાં જે પણ આર્થિક પ્રવૃત્તિ થઈ રહી છે, તેનો લાભ સ્થાનિક લોકોને મળી રહ્યો નથી. બલૂચ લોકોને ગ્વાદરમાં પ્રવેશવાની પણ મંજૂરી નથી, જ્યારે વિદેશી રોકાણકારો અને પાકિસ્તાની અધિકારીઓને ત્યાં સંપૂર્ણ સ્વતંત્રતા આપવામાં આવે છે. આ જ કારણ છે કે BLA એ હવે CPEC બંધ કરવાની માંગણી તીવ્ર બનાવી છે.

શું પાકિસ્તાન બલૂચ આર્મી સાથે ડીલ કરશે?

BLAએ સૈનિકોને બંધક બનાવીને પાકિસ્તાન સરકાર પર દબાણ લાવવાનો પ્રયાસ કર્યો છે. તેઓ ઈચ્છે છે કે પાકિસ્તાની સેના બલુચિસ્તાનમાં લશ્કરી કાર્યવાહી બંધ કરે અને CPEC પ્રોજેક્ટ રદ કરે. પરંતુ પાકિસ્તાન સરકાર માટે આ નિર્ણય લેવો સરળ રહેશે નહીં, કારણ કે ચીને આ પ્રોજેક્ટમાં અબજો ડોલરનું રોકાણ કરી દીધું છે.

જો પાકિસ્તાન બલૂચ સેનાની માંગણીઓ સ્વીકારે છે, તો તે ચીન સાથેના તેના સંબંધોમાં મોટો ઝટકો બની શકે છે. જો પાકિસ્તાન કોઈ લશ્કરી કાર્યવાહી કરે છે, તો તે બલુચિસ્તાનમાં સંઘર્ષને વધુ વ્યાપી શકે છે.

યુએનમાં પણ પાકિસ્તાનનો પર્દાફાશ થયો

બલુચિસ્તાનમાં થઈ રહેલી હિંસા અને માનવાધિકાર ઉલ્લંઘનને કારણે આ મુદ્દો એક મોટો મુદ્દો છે.