EPFOમાં રોકાણ ઘણો ફાયદાકારક, આ 7 લાભ તમારી હયાતીમાં કે મૃત્યુ બાદ પણ પરિજનોને મળશે
EPFO Pension Scheme: એમ્પ્લોઈઝ પ્રોવિડન્ટ ફંડ ઓર્ગેનાઈઝેશન (EPFO) તેના સભ્યોને પેન્શનની સુવિધા પ્રદાન કરી નિવૃત્તિ પર નિયમિત આવક પૂરી પાડવાની ખાતરી આપે છે. EPFO EPS-1995 નામની પેન્શન સ્કીમ ચલાવે છે, જે વિવિધ લાભો આપે છે. આ યોજના આર્થિક મુશ્કેલીમાં પરિવારોને સહાય પૂરી પાડે છે. ઉપરાંત, આ યોજના હેઠળ, લાંબા સમય સુધી નિયમિત આવકનો દાવો કરી શકાય છે.
EPS-1995 હેઠળ, સાત પ્રકારના પેન્શન લાભો આપવામાં આવે છે, દરેકનો ક્લેમ કરવા માટેના નિયમો અને શરતો અલગ-અલગ છે. ચાલો જાણીએ કે આ પેન્શન યોજના હેઠળ કેટલા પ્રકારનું પેન્શન આપવામાં આવે છે અને કોણ તેનો લાભ લઈ શકે છે?
નિવૃત્તિ અથવા વૃદ્ધાવસ્થા પેન્શન
આ લાભ 10 વર્ષની સદસ્યતા અને 58 વર્ષની ઉંમર પૂર્ણ થવા પર આપવામાં આવે છે. જો સભ્યપદના 10 વર્ષ પૂર્ણ થઈ ગયા છે અને તમારી ઉંમર 58 વર્ષ છે, તો બીજા જ દિવસથી તમને પેન્શન મળવાનું શરૂ થઈ જશે. જો 58 વર્ષ પછી સેવા રદ કરવામાં આવે તો પણ તેને બીજા દિવસથી પેન્શન મળવાનું શરૂ થઈ જશે.
પ્રિ-પેન્શન
જો કોઈ વ્યક્તિ 10 વર્ષની સદસ્યતા પૂર્ણ કર્યા પછી નોકરી છોડી દે છે અને EPF એક્ટ લાગુ હોય તેવી કોઈપણ સંસ્થામાં કામ કરતું નથી, તો તે 50 વર્ષની ઉંમર પૂર્ણ કર્યા પછી પ્રિ-પેન્શન લઈ શકે છે. અથવા તે 58 વર્ષની ઉંમર સુધી રાહ જોઈ શકે છે અને સંપૂર્ણ પેન્શન લઈ શકે છે. પ્રિ-પેન્શન હેઠળ, 58 વર્ષની ઉંમર પૂર્ણ કર્યા પછી દર વર્ષે ઘટાડાના દરમાં 4 ટકાનો ઘટાડો કરીને પેન્શન આપવામાં આવશે.
ધારો કે, જો કોઈ વ્યક્તિ 58 વર્ષની ઉંમરે 10,000 રૂપિયાનું પેન્શન મેળવવાનો હકદાર હતો, તો 57 વર્ષની ઉંમરે તેને પેન્શન દરમાં 4 ટકાનો ઘટાડો કરીને 9,600 રૂપિયાનું પેન્શન આપવામાં આવશે. તેવી જ રીતે 56 વર્ષની ઉંમરે તેમને 9,216 રૂપિયા પેન્શન મળશે.
વિકલાંગતા પેન્શન
જો કોઈ સભ્ય વિકલાંગતાના કારણે નોકરી છોડી દે છે, તો તેને આ પ્રકારનું પેન્શન આપી શકાય છે. આ માટે કોઈ ન્યૂનતમ સભ્યપદ મર્યાદા નથી. ઉપરાંત, એક મહિનાનું યોગદાન આપવું ફરજિયાત છે.
પત્ની અને 2 બાળકોને પેન્શન
સભ્યના કમનસીબ મૃત્યુના કિસ્સામાં, તેની પત્ની અને બે બાળકોને પેન્શન આપવામાં આવે છે. જો બેથી વધુ બાળકો હોય તો પ્રથમ બે બાળકોને 25 વર્ષની ઉંમર પૂરી થાય ત્યાં સુધી પેન્શન આપવામાં આવે છે. જ્યારે મોટો દીકરો 25 વર્ષનો થાય છે ત્યારે તેનું પેન્શન બંધ થઈ જાય છે અને ત્રીજા બાળકનું પેન્શન શરૂ થઈ જાય છે. આ ક્રમ બધા બાળકો 25 વર્ષના થાય ત્યાં સુધી ચાલુ રહે છે. આ માટે સભ્યનું એક મહિનાનું યોગદાન પણ પૂરતું છે. જો કોઈ બાળક વિકલાંગ હશે તો તેને આખી જિંદગી પેન્શન મળશે.
અનાથ પેન્શન
EPS 1995 હેઠળ, જો સભ્ય મૃત્યુ પામે છે અને તેની પત્ની જીવિત નથી, તો તેના બે બાળકોને 25 વર્ષ માટે પેન્શન આપવામાં આવે છે.
નોમિની પેન્શન
આ પેન્શન સભ્ય દ્વારા નામાંકિત વ્યક્તિને આપવામાં આવે છે. આ પેન્શન યોજના હેઠળ નોમિનેશન ત્યારે જ શક્ય છે જ્યારે સભ્યના પરિવારમાં કોઈ જીવિત ન હોય. કુટુંબ દ્વારા અમારો અર્થ પત્ની અને બાળકો છે.
પેરેન્ટલ પેન્શન
જો પેન્શનર અપરિણીત હોય અને મૃત્યુ પામે. તેમજ જો સભ્યએ કોઈને નોમિનેટ ન કર્યું હોય તો તેના પિતાને પેન્શન આપવામાં આવે છે. પિતાની ગેરહાજરીમાં માતાના નામે પેન્શન આપવામાં આવે છે.
નોંધનીય છે કે EPS હેઠળ પેન્શન મેળવવા માટે ઓનલાઈન અરજી કરવી જરૂરી છે. જો તમે પેન્શન માટે અરજી નહીં કરો તો તમને પેન્શનનો લાભ નહીં મળે. EPS હેઠળ પેન્શન મેળવવા માટે, ફોર્મ 10D ભરવું પડશે.